Stacja meteorologiczna Instytutu Nauk o Ziemi Uniwersytetu Sląskiego w Katowicach jest zlokalizowana w Sosnowcu, jej współrzędne geograficzne: 19°08′ E, 50°18′ N, wysokość n.p.m.: 263m. Znajdują się tu dwa główne obszary  pomiarowe: ogródek meteorologiczny – na poziomie gruntu oraz dach budynku WNoZ – poziom około 100 m n.p.g.

Głównym celem istnienia stacji jest prowadzanie prac naukowo-badawczych oraz działalności dydaktycznej począwszy od podstawowego kursu meteorologii i klimatologii na poziomie licencjackim jak i w kształceniu specjalizacyjnym – w tym magisterskim. Stacja meteorologiczna pełni ważną rolę popularnonaukową z dziedziny nauk meteorologii i klimatologii wśród dzieci i młodzieży szkół podstawowych i średnich w województwie śląskim, a także osób zainteresowanych i pasjonatów.

Pierwszy teren badań i pomiarów zwany „ogródkiem meteorologicznym” oddalony jest od budynku WNoZ o około 80m. Ma kształt kwadratu o długościach boków 25m i o powierzchni 625m2 (0,06ha) oraz jest ograniczony niskim ogrodzeniem (siatka metalowa) pomalowanym na biało. Powierzchnia ta porośnięta jest w całości murawą, która systematycznie jest koszona. Otoczenie stacji: od zachodu – znajdują się ogródki działkowe, na południe – znajduje się osiedle akademickie składające się z budynków czteropiętrowych oddalonych o ponad 100 m; od północy – w odległości 80 m znajduje się budynek WNoZ (95 m wysokości), a od wschodu – teren porośnięty niskim drzewostanem. Na terenie ogródka meteorologicznego znajdują trzy automatyczne stacje meteorologiczne (Campbell, TRAX,  A-STER) wraz z całą infrastrukturą pomiarową, a także przyrządy tradycyjne (klatki meteorologiczne, termometry, deszczomierze, samopisy, itd.) – używane do pomiarów meteorologicznych od wielu lat. Na terenie ogródka znajdują się dwie tradycyjne klatki meteorologiczne, w których na wysokości 200 cm nad powierzchnią gruntu zainstalowany jest psychrometr typu Augusta, składający się z termometrów: maksymalnego, minimalnego, suchego i zwilżonego. W ogródku meteorologicznym prowadzone są obserwacje wizualne: zjawisk występujących na jego powierzchni, stanu gruntu, obserwacje stanu nieba, widzialności poziomej oraz innych zjawisk meteorologicznych. W okresie zimowym mierzona jest grubość pokrywy śnieżnej, określa się gatunek śniegu i stan powierzchni gruntu. Na dachu budynku WNoZ, od 95-100m n.p.g. znajduje się automatyczna stacja meteorologiczna typu Campbell. Miejsce pomiarów elementów meteorologicznych reprezentuje klimat miejski i przemysłowy konurbacji śląskiej.

 

Stan wyposażenia obserwatorium meteorologicznego (stan na 2017):

  • dwie klatki meteorologiczne w ogródku (Psychrometry Augusta, w skład, którego wchodzą: termometry suchy, zwilżony, maksymalny i minimalny),
  • jedna klatka meteorologiczna na dachu budynku WNoZ (Psychrometry Augusta, w skład, którego wchodzą: termometry suchy, zwilżony, maksymalny i minimalny),
  • cztery automatyczne stacje meteorologiczne: 
  1. Campbell-Ogródek (opiekun Tomasz Budzik),
  2. Campbell-Dach (opiekun Tomasz Budzik),
  3. A-STER (opiekun Tomasz Budzik),
  4. TRAX (opiekun Violetta Degórska),
  • lizymetry (opiekun Marek Sołtysiak),
  • dwa maszty anemometryczne (10m),
  • statyw bilansomierza promieniowania powierzchni czynnej (1,5m),
  • dwa tradycyjne deszczomierze Hellmanna (1m),
  • trzy deszczomierze elektroniczne,
  • deszczomierz laserowy PARSIVEL,
  • stanowiska do pomiarów temperatury w gruncie – sondy temperatury gleby
  • stanowiska do pomiarów chemizmu opadów,
  • kontener mieszkalny gdzie znajduje się rejestrator automatycznej stacji oraz komputer do analizy danych meteorologicznych.

             

Automatyczna stacja meteorologiczna firmy Campbell-Ogródek (specyfikacja):

  • Typ: Automatyczna stacja meteorologiczna
  • Położenie: Polska, Sosnowiec: φ= 50°18′ N, λ= 19°08′ E, wysokość n.p.m.: 263m
  • Główny cel pomiarów: Podstawowe elementy meteorologiczne (temperatura i wilgotność powietrza, prędkość i kierunek wiatru, ciśnienie atmosferyczne, opad atmosferyczny); Elementy i saldo promieniowania powierzchni czynnej w pełnym zakresie widma (całkowite promieniowanie słoneczne, promieniowanie słoneczne odbite od podłoża, promieniowanie długofalowe atmosfery skierowane ku powierzchni Ziemi (promieniowanie zwrotne atmosfery), promieniowanie długofalowe uchodzące od powierzchni czynnej ku górze)
  • Adres internetowy stacji: meteo.us.edu.pl
  • Specyfikacja stacji: statyw trójnóg, rejestrator: Campbell CR1000, obudowa, bateria słoneczna 10W, akumulator 12V, transmiter radiowy, bilansomierz CNR4 (1,5m n.p.g.), czujnik temperatury i wilgotności Rotronic HC2-S3 + osłona antyradiacyjna (2m n.p.g.), czujnik temperatury przy gruncie Campbell 107 (5cm  n.p.g.), czujnik prędkości wiatru Vector Instruments A100R (10m n.p.g.), czujnik ciśnienia atmosferycznego Met One 092 (1m n.p.g.), deszczomierz elektryczny A-Ster. Rejestracja i zapis co 60 sekund. Baza danych od 2014-nadal.

 

Automatyczna stacja meteorologiczna firmy A-STER (specyfikacja):

  • Typ: Automatyczna stacja meteorologiczna
  • Położenie: Polska, Sosnowiec: φ= 50°18′ N, λ= 19°08′ E, wysokość n.p.m.: 263m
  • Główny cel pomiarów: Podstawowe elementy meteorologiczne (temperatura i wilgotność powietrza, opad atmosferyczny, temperatura w gruncie)
  • Adres internetowy stacji: meteo.us.edu.pl
  • Specyfikacja stacji: rejestrator: A-STER, obudowa, zasilanie sieciowe, akumulator 12V, czujnik temperatury i wilgotności Vaisala HMP45D + osłona antyradiacyjna (2m n.p.g.), czujnik temperatury pt100 nad gruntem (20cm, 5cm, 0cm), czujnik temperatury pt100 (sonda1) w gruncie (-5cm, -10cm,-20cm), czujnik temperatury pt100 (sonda2) w gruncie (-5cm, -10cm,-20cm, -50cm, -100cm), deszczomierz elektryczny A-Ster. Rejestracja i zapis co 600 sekund. Baza danych od 1999-nadal.

 

Automatyczna stacja meteorologiczna firmy Campbell-Dach (specyfikacja):

  • Typ: Automatyczna stacja meteorologiczna
  • Położenie: Polska, Sosnowiec: φ= 50°18′ N, λ= 19°08′ E, wysokość n.p.m.: 363m (95-100m n.p.g.)
  • Główny cel pomiarów: Podstawowe elementy meteorologiczne  (temperatura i wilgotność powietrza, promieniowanie słoneczne, usłonecznienie, prędkość i kierunek wiatru)
  • Adres internetowy stacji: meteo.us.edu.pl
  • Specyfikacja stacji: rejestrator: Campbell CR800, obudowa, zasilanie z sieci, akumulator 12V, transmiter modemowy, czujnik promieniowania słonecznego  Apogee Instruments CS300 (2m n.p.dachu), czujnik temperatury i wilgotności Rotronic HC2-S3 + osłona antyradiacyjna (2m n.p.g.), czujnik temperatury Capbell 107 w klatce (1,5cm  n.p.dachu), czujnik prędkości wiatru Vector Instruments A100R (2m n.p.dachu), czujnik kierunku wiatru Vector Instruments W200P (2m n.p.dachu), czujnik usłonecznienia Kipp&Zonen CSD3 (2m n.p.dachu). Rejestracja i zapis co 60 sekund. Baza danych od 2000-nadal.

 

Baza danych meteorologicznych dla stacji Sosnowiec (Campbell, A-STER)

  • Temperatura powietrza na 2m: ~1999-nadal
  • Wilgotność powietrza na 2m: ~1999-nadal
  • Kierunek wiatru: ~2001-nadal
  • Prędkość wiatru: ~2001-nadal
  • Promieniowanie słoneczne: ~2000-nadal
  • Promieniowanie słoneczne odbite: ~2000-nadal
  • Promieniowanie długofalowe atmosfery: ~2000-nadal
  • Promieniowanie długofalowe Ziemi: ~2000-nadal
  • Albedo: ~2000-nadal
  • Usłonecznienie: ~2001-nadal
  • Ciśnienie atmosferyczne: ~2014-nadal
  • Opad atmosferyczny: ~1999-nadal
  • Temperatura w gruncie: ~1999-nadal